maandag 27 mei 2013

Kingdom of Heaven (over de Hutterieten)

Docu:  How to get to heaven with the Hutterites

Ik zag laatst een documentaire over de Amish. Bij hun mag je niet binnenkomen met je cameraploeg. Er werd van een grote afstand gefilmd en de gesprekken waren met de 'afvalligen'. Mensen die de commune verlaten hadden en er wel wat over kwijt wilden.
De Hutterieten zijn vergelijkbaar met de Amish, maar de twee dames van de BBC mochten wel binnenkomen en hadden een uitgebreid gesprek met de dominee, die het allemaal uitlegde en met nog wat mensen. Verder zijn ze ook niet wars van technologie (zoals de Amish) Nog een verschil: Bij de Amish gaan de jongeren een jaar lang de wereld in om daarna wel of niet terug te keren. Hier heb ik bij deze groep niets over gehoord.

Deze mensen leven, afgesloten van de buitenwereld in communes van ongeveer honderd mensen, leven naar de letter van de bijbel en zijn voor het grootste deel zelfverzorgend (landbouw, veeteelt en ook een klein beetje handel)  De gemeenschap staat centraal, wat je doet doe je voor de gemeenschap, voor de ander, de ander doet het weer voor jou. Zelfontplooiing is van geen belang. Drie keer per dag komen ze bij elkaar om te eten en elk dag gaan ze naar de kerk. Kinderen worden al vroeg betrokken in het gemeenschapsleven. Er is een sterke man-vrouwverdeling en bij de maaltijd zitten ze gescheiden.

Paar dingen die me opvielen:
de dominee begint heel gastvrij en wil graag dat de wereld er weet van heeft van hoe ze leven en werken in eenvoud en gemeenschapszin. Hij doet vaak zijn ogen dicht terwijl hij praat. Tenslotte zijn de BBC-dames toch ook de buitenwereld, maar dat is mijn eigen interpretatie :) Ik kreeg de indruk dat hij aan het eind van de docu een beetje geïrriteerd was door de vele waarom-vragen. Waarom-vragen worden helemaal niet gesteld in deze groepering. Je doet het vanwege de traditie, omdat je voorouders het ook zo deden. Als aan een paar mannen wordt gevraagd waarom de jongens gescheiden van de meisjes de maaltijd gebruiken, proberen ze een antwoord te formuleren maar ze komen er niet uit. Het is gewoon beter zo. De maaltijden worden in stilte gebruikt, mannen gescheiden van vrouwen, kinderen gescheiden van volwassenen.

De vrouwen zijn heel veel aan het schoonmaken. Want als ze schoonmaken helpt dat hun ziel schoonmaken. Ze gebruiken geen bezems, maar dweilen de vloer aan op hun knieën. Heel zorgvuldig en ze zeggen dat ze er plezier in hebben. De vrouwen die spreken zijn unaniem blij met de commune en zouden niet anders willen. Ze hebben geen zorgen over geld of andere dingen; er wordt voor ze gezorgd, van de wieg tot het graf.

Je ziet heel veel kinderen, op fietsjes rondrijden of ook wel een beetje rennen, maar ik zag nergens uitbundigheid of stralende gezichten, ik zag ook nergens huil- of schreeuwpartijen.

En dan zijn er natuurlijk jongeren die twijfelen of die weg willen. Zo is er een jongen die voor de kippen moet zorgen (na school en in het weekend), een legbatterij dus (!) en die zegt dat hij niet van dieren houdt en dat elke dag hetzelfde is. Hij is van plan om weg te gaan.
Er is een andere jongen weggelopen, die weer is teruggekeerd. Hij wordt extra in de gaten gehouden en is van plan nooit meer weg te lopen.
En dan is er de jongen die prachtige foto's maakt en vertelt dat hij enerzijds een mooi onderwerp heeft in de commune, maar anderzijds ook gehinderd wordt om zich verder te ontwikkelen. Op het eind van de docu filmt hij zijn eigen vlucht op de fiets, waar zijn zus op hem wacht die al eerder was weggelopen. Het is een prachtig einde met het smaakvol gekozen nummer Halleluia van Jeff Buckley ;)

Je weet niet wat het binnenhalen van de BBC teweeg heeft gebracht bij deze jongeren. De jongen die nooit meer weg wou lopen heeft dat toch weer gedaan en in de weken daarna nog twee jongeren. En de fotograaf die het gesprek had met de interviewster. Of de kippenjongen er nog is weet ik niet, hij was nog erg jong.

Het heeft toch altijd een aantrekkelijke kant,dit soort leven, bijna vergelijkbaar met het kloosterleven, behalve dat men in gezinnen leeft. Een heleboel zorgen vallen weg, je bent ingebed in een zinvol geheel, het is minder ingewikkeld en er zijn geen waaromvragen. Zoals wij nu leven met het besef van de ellende van de hele wereld is ook niet echt goed voor de gezondheid en de samenleving verziekt steeds meer, letterlijk en figuurlijk. Dit is echter weer de totaal andere kant. Een beetje meer gemeenschapszin zou ons van pas komen, en ook al brengt onze huidige individualisering en zelfontplooiing veel problemen met zich mee, het lijkt me een natuurlijk stap in de menselijke ontwikkeling, dus tja...

2 opmerkingen:

  1. Heel erg interessant.
    Ik herken de hang wel naar een ingebed leven met duidelijke handelingen elke dag en zonder vragen. Maar ik weet ook dat ik daar doodongelukkig zou worden. Juist omdat ontwikkeling niet mogelijk is zoals die jongen die fotografeert.
    Het scheiden van mannen en vrouwen roept bij mij gelijk de vraag op hoe men daar omgaat met homoseksuele gevoelens. Die zullen er onherroepelijk zijn. En hoe zit het met misdaad? Of komt dat er schijnbaar helemaal niet voor?

    Uiteindelijk is de veiligheid ook de verstikking en dat wat zo zinvol lijkt, blijkt het helemaal niet te zijn. Als je kunt denken dan kun je in zo'n omgeving helaas nooit gelukkig worden.

    Zo, dat is wat even een-twee-drie in me opschiet als ik dit lees. Mooi dat het dat oproept. En dank voor de kennismaking.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Helemaal eens met wat je schrijft. Het is natuurlijk een heel christelijk-fundamentalistische groep en homoseksualiteit is volkomen ontoelaatbaar, stel ik me zo voor. Er is een grote sociale controle en iedereen houdt iedereen in de gaten. Er is geen eigen bezit, dus dingen als stelen komen niet voor. Het is een broederschap. Ik denk dat mensen die zich tot misdaad aangetrokken voelen allang de groep verlaten hebben.
    Als je deze documentaire gezien hebt zijn dit niet de vragen die bij je opkomen, omdat ze gewoon onvoorstelbaar zijn. Het zijn hele brave wat onnozele mensen die echt wel een beetje wereldvreemd zijn en daar zelf voor kiezen.
    Ik bedoel dit niet als een veroordeling; als je zo bent opgevoed word je zo, alleen de twijfelaars hebben het daar moeilijk. Je kunt wel weggaan, maar dan ben je je hele familie kwijt.

    BeantwoordenVerwijderen